Author Archives: Άννα Κούτσμα, RBTH

Τα 5 σημαντικότερα γεγονότα στη ρωσική οικονομία το 2015

Η Κεντρική Τράπεζα μείωσε το βασικό επιτόκιοΗ ρωσική Κεντρική Τράπεζα στο τέλος Ιανουαρίου μείωσε το βασικό επιτόκιο από το 17% στο 15%. Τους επόμενους τρεις μήνες το μείωνε σταδιακά ως το 12,5%. Με αυτό τον τρόπο η ΚΤ προσπαθούσε να σταθεροποιήσει την κατάσταση που προέκυψε στο τέλος του 2014, όταν εξαιτίας της μεγάλης υποτίμησης του ρωσικού νομίσματος οι ρώσοι εξαγωγείς εγκατέλειπαν το ξένο νόμισμα και για την εξόφληση των φόρων προτιμούσαν να παίρνουν πιστώσεις σε ρούβλια. Εξαιτίας του μεγάλου επιτοκίου στη Ρωσία μειώθηκε ο όγκος των χορηγούμενων πιστώσεων, ενώ η βιομηχανία απώλεσε τα κεφάλαια για περαιτέρω ανάπτυξη. Τον Αύγουστο του 2015 το επιτόκιο μειώθηκε στο 11%. Ανακοινώθηκε ο νέος αγωγός Turkish Stream Παραιτούμενη στο τέλος του 2014 από τον υποθαλάσσιο αγωγό φυσικού αερίου South Stream στη Μαύρη θάλασσα, η Ρωσία βρήκε μια νέα επιλογή μεταφοράς αερίου στην Ευρώπη σε παράκαμψη της Ουκρανίας. Τον Ιανουάριο του 2015 ανακοινώθηκε η νέα διαδρομή μέσω Τουρκίας, αλλά ήδη την άνοιξη οι διαπραγματεύσεις οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο. Η Ρωσία σχεδίαζε να κατασκευάσει τον αγωγό για προμήθειες στην Ευρώπη, ενώ η Τουρκία ενδιαφερόταν μόνο για μια διακλάδωση που θα εξασφάλιζε τις δικές της ανάγκες. Η έλλειψη προόδου ανάγκασε τη Ρωσία να ψάξει για εναλλακτικές λύσεις, και μια τέτοια αποτέλεσε το σχέδιο επέκτασης του αγωγού φυσικού αερίου North Stream 2 στη Βαλτική θάλασσα. Στο τέλος Νοεμβρίου του 2015 εξαιτίας του πολέμου στη Συρία και της κατάρριψης του ρωσικού αεροσκάφους Su-24 από την τουρκική πολεμική αεροπορία, το πρόγραμμα Turkish Stream ουσιαστικά πάγωσε. Καταστράφηκαν εκατοντάδες τόνοι λαχανικών, τυριών και κρέατος Τον Αύγουστο του 2015 τέθηκε στη Ρωσία σε ισχύ το Διάταγμα που είχε υπογράψει νωρίτερα ο πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, για την καταστροφή προϊόντων που εντάσσονταν στο καθεστώς κυρώσεων. Στη χώρα άρχισαν να θάβουν ή να καίνε τα προϊόντα που, παρά την απαγόρευση από ρωσικής πλευράς, εισάγονταν στο έδαφός της παράνομα. Ένα από τα επιχειρήματα ήταν η απειλή για την υγεία του πληθυσμού, καθώς το λαθραίο εμπόρευμα δεν είχε τα απαραίτητα υγειονομικά πιστοποιητικά. Την πρώτη μέρα οι μπουλντόζες κατέστρεψαν 319 τόνους τροφίμων. Οι ενέργειες των αρχών προκάλεσαν αντιδράσεις σε μερίδα του πληθυσμού και 250 χιλιάδες άτομα υπέγραψαν αίτημα για την ακύρωση του Διατάγματος. Αυτό όμως, ισχύει μέχρι τώρα. Ως το τέλος Νοεμβρίου καταστράφηκαν συνολικά 787,4 τόνοι τροφίμων. Στην κύρια αρχή ελέγχου του κλάδου, στην Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Κτηνιατρικής και Φυτοϋγειονομικής Εποπτείας (Rosselhoznadzor), θεωρούν αυτή τη μέθοδο ως την πιο αποτελεσματική για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου. Σε ορισμένες περιοχές ο αριθμός των προσπαθειών εισαγωγής λαθραίων προϊόντων μειώθηκε ως και 80%. Το πετρέλαιο δεν τροφοδοτεί πλέον τον προϋπολογισμό Η έντονη μεταβλητότητα των τιμών του πετρελαίου ανάγκασε την κυβέρνηση να παραιτηθεί από τον συνηθισμένο τριετή προγραμματισμό του προϋπολογισμού και να περάσει σε ετήσιο. Από τον Αύγουστο ακόμα, οι παγκόσμιες διατιμήσεις του πετρελαίου, με τις οποίες συνδέεται η τιμή του ρωσικού εξαγώγιμου πετρελαίου Urals, έφτασαν σε νέο μίνιμουμ εξαετίας. Η τιμή του πετρελαίου μάρκας Brent έπεσε στα 42,51 δολ. το βαρέλι, και το WTI στα 37,75 δολ. Για το ρωσικό προϋπολογισμό, τα έσοδα του οποίου διαμορφώνονται κατά 50% από εκείνα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, η διαφορά των 10-20 δολαρίων είναι σημαντικότατη. Τελικά αποφασίστηκε να διαμορφωθεί ο προϋπολογισμός μόνο για το 2016, ο οποίος θα εξισορροπηθεί μέσω της μείωσης των δαπανών για την άμυνα, την παιδεία, την υγεία και τα στεγαστικά προγράμματα-δημοτικά προγράμματα. Η πτώχευση της δεύτερης μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρίας Τον Οκτώβριο του 2015 η ρωσική κυβέρνηση αναγνώρισε την πτώχευση της αεροπορικής εταιρίας Transaero. Κατ’ αυτό τον τρόπο ολοκληρώθηκε η ιστορία του δεύτερου μεγαλύτερου αερομεταφορέα της χώρας, η εμφάνιση του οποίου τη δεκαετία του ΄90 είχε σημάνει ουσιαστικά την έναρξη του πραγματικού ανταγωνισμού στη ρωσική πολιτική αεροπορία. Αιτία της κατάρρευσης ήταν η παρακινδυνευμένη στρατηγική ανάπτυξης, η οποία προϋπέθετε μεγάλο δανεισμό, αύξηση του αριθμού των αερομεταφορών και καθιέρωση τιμών, χαμηλότερων από αυτές της αγοράς (dumping). Την κατάσταση επιδείνωσε η οικονομική κρίση, εξαιτίας της οποίας μειώθηκε έντονα η επιβατική κίνηση, και οι πιστωτές έγιναν λιγότερο υπομονετικοί. Τη στιγμή της πτώχευσης το χρέος της Transaero ήταν 4 δισ. δολάρια. Η αποχώρηση από την αγορά ενός ισχυρού παίκτη θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στις μεταφορές των ρώσων και θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των αεροπορικών εισιτηρίων. Μερικές ιδιωτικές εταιρίες μπορεί να βγουν κερδισμένες, αντικαθιστώντας την Transaero σε ορισμένους προορισμούς. Ωστόσο, βασικός κερδισμένος θα είναι ο εθνικός αερομεταφορέας, η Aeroflot. Στη σύνταξη του κειμένου συμμετείχαν ειδικοί του Οργανισμού Εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας, της Ανώτατης Οικονομικής Σχολής, αναλυτές του αεροπορικού κλάδου, εκπρόσωπου της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Κτηνιατρικής και Φυτοϋγειονομικής Εποπτείας. Έχετε τη δική σας άποψη; Γράψτε το σχόλιο σας κάτω από το κείμενο ή στη σελίδα μας στο Facebook !

Τα 5 σημαντικότερα γεγονότα στη ρωσική οικονομία το 2015

Η Κεντρική Τράπεζα μείωσε το βασικό επιτόκιοΗ ρωσική Κεντρική Τράπεζα στο τέλος Ιανουαρίου μείωσε το βασικό επιτόκιο από το 17% στο 15%. Τους επόμενους τρεις μήνες το μείωνε σταδιακά ως το 12,5%. Με αυτό τον τρόπο η ΚΤ προσπαθούσε να σταθεροποιήσει την κατάσταση που προέκυψε στο τέλος του 2014, όταν εξαιτίας της μεγάλης υποτίμησης του ρωσικού νομίσματος οι ρώσοι εξαγωγείς εγκατέλειπαν το ξένο νόμισμα και για την εξόφληση των φόρων προτιμούσαν να παίρνουν πιστώσεις σε ρούβλια. Εξαιτίας του μεγάλου επιτοκίου στη Ρωσία μειώθηκε ο όγκος των χορηγούμενων πιστώσεων, ενώ η βιομηχανία απώλεσε τα κεφάλαια για περαιτέρω ανάπτυξη. Τον Αύγουστο του 2015 το επιτόκιο μειώθηκε στο 11%.Ανακοινώθηκε ο νέος αγωγός TurkishStreamΠαραιτούμενη στο τέλος του 2014 από τον υποθαλάσσιο αγωγό φυσικού αερίου South Stream στη Μαύρη θάλασσα, η Ρωσία βρήκε μια νέα επιλογή μεταφοράς αερίου στην Ευρώπη σε παράκαμψη της Ουκρανίας. Τον Ιανουάριο του 2015 ανακοινώθηκε η νέα διαδρομή μέσω Τουρκίας, αλλά ήδη την άνοιξη οι διαπραγματεύσεις οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο. Η Ρωσία σχεδίαζε να κατασκευάσει τον αγωγό για προμήθειες στην Ευρώπη, ενώ η Τουρκία ενδιαφερόταν μόνο για μια διακλάδωση που θα εξασφάλιζε τις δικές της ανάγκες. Η έλλειψη προόδου ανάγκασε τη Ρωσία να ψάξει για εναλλακτικές λύσεις, και μια τέτοια αποτέλεσε το σχέδιο επέκτασης του αγωγού φυσικού αερίου North Stream 2 στη Βαλτική θάλασσα. Στο τέλος Νοεμβρίου του 2015 εξαιτίας του πολέμου στη Συρία και της κατάρριψης του ρωσικού αεροσκάφους Su-24 από την τουρκική πολεμική αεροπορία, το πρόγραμμα Turkish Stream ουσιαστικά πάγωσε.Καταστράφηκαν εκατοντάδες τόνοι λαχανικών, τυριών και κρέατος Τον Αύγουστο του 2015 τέθηκε στη Ρωσία σε ισχύ το Διάταγμα που είχε υπογράψει νωρίτερα ο πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, για την καταστροφή προϊόντων που εντάσσονταν στο καθεστώς κυρώσεων. Στη χώρα άρχισαν να θάβουν ή να καίνε τα προϊόντα που, παρά την απαγόρευση από ρωσικής πλευράς, εισάγονταν στο έδαφός της παράνομα. Ένα από τα επιχειρήματα ήταν η απειλή για την υγεία του πληθυσμού, καθώς το λαθραίο εμπόρευμα δεν είχε τα απαραίτητα υγειονομικά πιστοποιητικά. Την πρώτη μέρα οι μπουλντόζες κατέστρεψαν 319 τόνους τροφίμων. Οι ενέργειες των αρχών προκάλεσαν αντιδράσεις σε μερίδα του πληθυσμού και 250 χιλιάδες άτομα υπέγραψαν αίτημα για την ακύρωση του Διατάγματος. Αυτό όμως, ισχύει μέχρι τώρα. Ως το τέλος Νοεμβρίου καταστράφηκαν συνολικά 787,4 τόνοι τροφίμων. Στην κύρια αρχή ελέγχου του κλάδου, στην Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Κτηνιατρικής και Φυτοϋγειονομικής Εποπτείας (Rosselhoznadzor), θεωρούν αυτή τη μέθοδο ως την πιο αποτελεσματική για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου. Σε ορισμένες περιοχές ο αριθμός των προσπαθειών εισαγωγής λαθραίων προϊόντων μειώθηκε ως και 80%.Το πετρέλαιο δεν τροφοδοτεί πλέον τον προϋπολογισμό Η έντονη μεταβλητότητα των τιμών του πετρελαίου ανάγκασε την κυβέρνηση να παραιτηθεί από τον συνηθισμένο τριετή προγραμματισμό του προϋπολογισμού και να περάσει σε ετήσιο. Από τον Αύγουστο ακόμα, οι παγκόσμιες διατιμήσεις του πετρελαίου, με τις οποίες συνδέεται η τιμή του ρωσικού εξαγώγιμου πετρελαίου Urals, έφτασαν σε νέο μίνιμουμ εξαετίας. Η τιμή του πετρελαίου μάρκας Brent έπεσε στα 42,51 δολ. το βαρέλι, και το WTI στα 37,75 δολ. Για το ρωσικό προϋπολογισμό, τα έσοδα του οποίου διαμορφώνονται κατά 50% από εκείνα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, η διαφορά των 10-20 δολαρίων είναι σημαντικότατη. Τελικά αποφασίστηκε να διαμορφωθεί ο προϋπολογισμός μόνο για το 2016, ο οποίος θα εξισορροπηθεί μέσω της μείωσης των δαπανών για την άμυνα, την παιδεία, την υγεία και τα στεγαστικά προγράμματα-δημοτικά προγράμματα.Η πτώχευση της δεύτερης μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρίας Τον Οκτώβριο του 2015 η ρωσική κυβέρνηση αναγνώρισε την πτώχευση της αεροπορικής εταιρίας Transaero. Κατ’ αυτό τον τρόπο ολοκληρώθηκε η ιστορία του δεύτερου μεγαλύτερου αερομεταφορέα της χώρας, η εμφάνιση του οποίου τη δεκαετία του ΄90 είχε σημάνει ουσιαστικά την έναρξη του πραγματικού ανταγωνισμού στη ρωσική πολιτική αεροπορία. Αιτία της κατάρρευσης ήταν η παρακινδυνευμένη στρατηγική ανάπτυξης, η οποία προϋπέθετε μεγάλο δανεισμό, αύξηση του αριθμού των αερομεταφορών και καθιέρωση τιμών, χαμηλότερων από αυτές της αγοράς (dumping). Την κατάσταση επιδείνωσε η οικονομική κρίση, εξαιτίας της οποίας μειώθηκε έντονα η επιβατική κίνηση, και οι πιστωτές έγιναν λιγότερο υπομονετικοί. Τη στιγμή της πτώχευσης το χρέος της Transaero ήταν 4 δισ. δολάρια. Η αποχώρηση από την αγορά ενός ισχυρού παίκτη θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στις μεταφορές των ρώσων και θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των αεροπορικών εισιτηρίων. Μερικές ιδιωτικές εταιρίες μπορεί να βγουν κερδισμένες, αντικαθιστώντας την Transaero σε ορισμένους προορισμούς. Ωστόσο, βασικός κερδισμένος θα είναι ο εθνικός αερομεταφορέας, η Aeroflot.Στη σύνταξη του κειμένου συμμετείχαν ειδικοί του Οργανισμού Εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας, της Ανώτατης Οικονομικής Σχολής, αναλυτές του αεροπορικού κλάδου, εκπρόσωπου της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Κτηνιατρικής και Φυτοϋγειονομικής Εποπτείας.Έχετε τη δική σας άποψη; Γράψτε το σχόλιο σας κάτω από το κείμενο ή στη σελίδα μας στο Facebook !

Οι αλλαγές που επέφερε η κρίση στον ρωσικό τουριστικό κλάδο

Το 2015 φεύγει με πολλές απώλειες για τον τουριστικό κλάδο της Ρωσίας στον τομέα του διεθνούς τουρισμού, ο οποίος γνώρισε πτώση μεγαλύτερη του 40%. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να φύγουν από την αγορά περίπου το 70% των tour operators που εργάζονταν με τους εξωτερικούς προορισμούς. Τη σχετική πληροφορία έδωσε στον Τύπο στις 9 Δεκεμβρίου ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Τουριστικών Πρακτόρων της Ρωσίας (ATOR), Ντμίτρι Γκόριν. Σύμφωνα με τις προγνώσεις του ATOR, η μείωση του αριθμού των τουριστικών πρακτορείων θα συνεχιστεί και το 2016. Όπως δήλωσε ο Γκόριν, «σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο εξέλιξης της κατάστασης θα απομείνουν 500 εταιρίες, σύμφωνα με το απαισιόδοξο 300».Οι υπόλοιποι παίκτες της αγοράς θα κληθούν να επικεντρωθούν στον εσωτερικό τουρισμό. Η ζήτηση για ταξίδια μέσα στη Ρωσία αυξήθηκε φέτος σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τουρισμού (Russiatourism) κατά 31% και τον επόμενο χρόνο αναμένεται να αυξηθεί επιπλέον κατά 20%. Σύμφωνα την ATOR, περίπου 1,5 εκατομμύριο τουρίστες σχεδιάζουν να στραφούν προς την περιφέρεια Κρασνοντάρ (εκεί βρίσκεται η πρωτεύουσα των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων Σότσι και πολλά άλλα θέρετρα), 2 εκατομμύρια θα αναζητήσουν εναλλακτικές επιλογές διακοπών στο εξωτερικό. «Αυτό δείχνει -πρόσθεσε ο Γκόριν- ότι η ανάπτυξη του ρωσικού τουρισμού θα είναι σταδιακή και θα συνεχιστεί ως το 2017». Αll inclusive Στην ανάπτυξη των διαδρομών και υποδομών στη Ρωσία, πρόκειται να βοηθήσει το κράτος. Ο Γκόριν αναφέρει ότι οι επιδοτήσεις για τις απώλειες από την Αίγυπτο (σ.σ. η Ρωσία απαγόρευσε τις πτήσεις στην Αίγυπτο ύστερα από τη συντριβή του αεροσκάφους της πτήσης τσάρτερ πάνω από το Σινά που αναγνωρίστηκε ως τρομοκρατική ενέργεια και κόστισε το θάνατο 224 ατόμων) θα κατευθυνθούν στα ρωσικά θέρετρα, και πως ο κλάδος έχει λάβει ήδη την έγκριση για βοήθεια ύψους 24,5 εκατ. δολαρίων προς τους τουριστικούς πράκτορες. Όπως εκτιμά, για την ανάπτυξη των θέρετρων στην περιοχή του Κρασνοντάρ είναι αναγκαίο να επεκταθούν οι παραλίες στη Μαύρη θάλασσα. Ανεπαρκείς είναι επίσης και οι ξενοδοχειακές υποδομές. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τουρισμού υπολογίζει αυτό το έλλειμμα στα 150 χιλ. δωμάτια σε ξενοδοχεία, ενώ η Ένωση Τουριστικών Πρακτόρων στα 200 χιλ. Εν τω μεταξύ, το σύστημα all inclusive (πλήρης διατροφή περιλαμβανομένης της κατανάλωσης ποτών και της παροχής λοιπών υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στην ενιαία τιμή), με το οποίο οι Ρώσοι αρέσκονταν να ταξιδεύουν στην Τουρκία και στην Αίγυπτο, εμφανίστηκε πλέον και στη Ρωσία. Επί δυο χρόνια λειτουργούσε σχεδόν πειραματικά, αλλά την τελευταία θερινή σεζόν έκαναν διακοπές με αυτό το σύστημα 600 χιλ. τουρίστες. Στο μέλλον αναμένεται αύξηση της ζήτησης σε αυτό κατά 20%. Σήμερα all inclusive προσφέρουν κυρίως στην Ανάπα, στο Σότσι και στην Κριμαία. Πού ταξίδεψαν το 2015 Πιο δημοφιλείς προορισμοί το 2015 ήταν η Συμφερόπολη της Κριμαίας (5,5% επί του συνόλου των πωλήσεων), το Σότσι (3,5%), το Τελ Αβίβ (2%), το Κισινιόφ της Μολδαβίας, το Μινεράλνιε Βόντι της Ρωσίας, το Κρασνοντάρ της Ρωσίας, η Ρώμη, το Καλινινγκράντ (Ρωσία), η Βαρκελώνη και η Κωνσταντινούπολη. Στις προσεχείς εορτές της πρωτοχρονιάς ο μεγαλύτερος αριθμός εισιτηρίων πωλήθηκε για το Σότσι, το Μινεράλνιε Βόντι, το Μιλάνο, τη Ρώμη και το Μόναχο. Μεταξύ των χωρών που προσφέρονται για χειμερινές διακοπές στην παραλία, μετά την ακύρωση Αιγύπτου και Τουρκίας (η Russiatourism απαγόρευσε τις πτήσεις λόγω «αυξημένης τρομοκρατικής απειλής» αφότου η τουρκική ΠΑ κατέρριψε το ρωσικό Su-24 στα σύνορα Τουρκίας και Συρίας), ηγούνται η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ, η Ινδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ. Ο Γκόριν διευκρινίζει πως σε αυτούς τους προορισμούς στράφηκε εκείνο το 40% των τουριστών που δεν μπόρεσαν να ταξιδέψουν στην Τουρκία και την Αίγυπτο. Εν τω μεταξύ, η ATOR αναμένει ότι ήδη από τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 2016 οι πτήσεις προς την Αίγυπτο και την Τουρκία θα ξαναρχίσουν. Αν η αεροπορική επικοινωνία αποκατασταθεί και τα τουριστικά πρακτορεία αποκτήσουν πάλι τη δυνατότητα να πουλήσουν ταξιδιωτικά πακέτα στην Αίγυπτο, τον πρώτο μήνα κιόλας θα μεταφερθούν εκεί τουλάχιστον 100 χιλ. ρώσοι τουρίστες. Ωστόσο, οι μετέχοντες στην αγορά παραδέχονται ότι και σήμερα στα απαγορευμένα θέρετρα υπάρχουν ρώσοι τουρίστες. Πρόκειται για ανεξάρτητους τουρίστες, οι οποίοι πέταξαν εκεί χωρίς βοήθεια από τουριστικά πρακτορεία, μέσω on line τουριστικών γραφείων. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ο ακριβής τους αριθμός, πάντως, το 2011-2013, στη διάρκεια μιας ανάλογης απαγόρευσης πτήσεων προς την Αίγυπτο είχαν ταξιδέψει εκεί ανεξάρτητα περίπου 6000 Ρώσοι, αναφέρει ο Γκόριν. Σύμφωνα με τα στοιχεία του on line τουριστικού γραφείου Biletix, σήμερα από το σύνολο των τουριστών που πηγαίνουν στο εξωτερικό, περίπου το 30% κάνουν κλείνουν εισιτήρια και ξενοδοχεία μόνοι τους. Η τάση αυτή θα διατηρηθεί και το 2016. 

Οι αλλαγές που επέφερε η κρίση στον ρωσικό τουριστικό κλάδο

Το 2015 φεύγει με πολλές απώλειες για τον τουριστικό κλάδο της Ρωσίας στον τομέα του διεθνούς τουρισμού, ο οποίος γνώρισε πτώση μεγαλύτερη του 40%. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να φύγουν από την αγορά περίπου το 70% των tour operators που εργάζονταν με τους εξωτερικούς προορισμούς. Τη σχετική πληροφορία έδωσε στον Τύπο στις 9 Δεκεμβρίου ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Τουριστικών Πρακτόρων της Ρωσίας (ATOR), Ντμίτρι Γκόριν. Σύμφωνα με τις προγνώσεις του ATOR, η μείωση του αριθμού των τουριστικών πρακτορείων θα συνεχιστεί και το 2016. Όπως δήλωσε ο Γκόριν, «σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο εξέλιξης της κατάστασης θα απομείνουν 500 εταιρίες, σύμφωνα με το απαισιόδοξο 300».Οι υπόλοιποι παίκτες της αγοράς θα κληθούν να επικεντρωθούν στον εσωτερικό τουρισμό. Η ζήτηση για ταξίδια μέσα στη Ρωσία αυξήθηκε φέτος σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τουρισμού (Russiatourism) κατά 31% και τον επόμενο χρόνο αναμένεται να αυξηθεί επιπλέον κατά 20%. Σύμφωνα την ATOR, περίπου 1,5 εκατομμύριο τουρίστες σχεδιάζουν να στραφούν προς την περιφέρεια Κρασνοντάρ (εκεί βρίσκεται η πρωτεύουσα των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων Σότσι και πολλά άλλα θέρετρα), 2 εκατομμύρια θα αναζητήσουν εναλλακτικές επιλογές διακοπών στο εξωτερικό. «Αυτό δείχνει -πρόσθεσε ο Γκόριν- ότι η ανάπτυξη του ρωσικού τουρισμού θα είναι σταδιακή και θα συνεχιστεί ως το 2017».Αll inclusiveΣτην ανάπτυξη των διαδρομών και υποδομών στη Ρωσία, πρόκειται να βοηθήσει το κράτος. Ο Γκόριν αναφέρει ότι οι επιδοτήσεις για τις απώλειες από την Αίγυπτο (σ.σ. η Ρωσία απαγόρευσε τις πτήσεις στην Αίγυπτο ύστερα από τη συντριβή του αεροσκάφους της πτήσης τσάρτερ πάνω από το Σινά που αναγνωρίστηκε ως τρομοκρατική ενέργεια και κόστισε το θάνατο 224 ατόμων) θα κατευθυνθούν στα ρωσικά θέρετρα, και πως ο κλάδος έχει λάβει ήδη την έγκριση για βοήθεια ύψους 24,5 εκατ. δολαρίων προς τους τουριστικούς πράκτορες. Όπως εκτιμά, για την ανάπτυξη των θέρετρων στην περιοχή του Κρασνοντάρ είναι αναγκαίο να επεκταθούν οι παραλίες στη Μαύρη θάλασσα. Ανεπαρκείς είναι επίσης και οι ξενοδοχειακές υποδομές. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τουρισμού υπολογίζει αυτό το έλλειμμα στα 150 χιλ. δωμάτια σε ξενοδοχεία, ενώ η Ένωση Τουριστικών Πρακτόρων στα 200 χιλ.Εν τω μεταξύ, το σύστημα all inclusive (πλήρης διατροφή περιλαμβανομένης της κατανάλωσης ποτών και της παροχής λοιπών υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στην ενιαία τιμή), με το οποίο οι Ρώσοι αρέσκονταν να ταξιδεύουν στην Τουρκία και στην Αίγυπτο, εμφανίστηκε πλέον και στη Ρωσία. Επί δυο χρόνια λειτουργούσε σχεδόν πειραματικά, αλλά την τελευταία θερινή σεζόν έκαναν διακοπές με αυτό το σύστημα 600 χιλ. τουρίστες. Στο μέλλον αναμένεται αύξηση της ζήτησης σε αυτό κατά 20%. Σήμερα all inclusive προσφέρουν κυρίως στην Ανάπα, στο Σότσι και στην Κριμαία.Πού ταξίδεψαν το 2015 Πιο δημοφιλείς προορισμοί το 2015 ήταν η Συμφερόπολη της Κριμαίας (5,5% επί του συνόλου των πωλήσεων), το Σότσι (3,5%), το Τελ Αβίβ (2%), το Κισινιόφ της Μολδαβίας, το Μινεράλνιε Βόντι της Ρωσίας, το Κρασνοντάρ της Ρωσίας, η Ρώμη, το Καλινινγκράντ (Ρωσία), η Βαρκελώνη και η Κωνσταντινούπολη. Στις προσεχείς εορτές της πρωτοχρονιάς ο μεγαλύτερος αριθμός εισιτηρίων πωλήθηκε για το Σότσι, το Μινεράλνιε Βόντι, το Μιλάνο, τη Ρώμη και το Μόναχο.Μεταξύ των χωρών που προσφέρονται για χειμερινές διακοπές στην παραλία, μετά την ακύρωση Αιγύπτου και Τουρκίας (η Russiatourism απαγόρευσε τις πτήσεις λόγω «αυξημένης τρομοκρατικής απειλής» αφότου η τουρκική ΠΑ κατέρριψε το ρωσικό Su-24 στα σύνορα Τουρκίας και Συρίας), ηγούνται η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ, η Ινδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ. Ο Γκόριν διευκρινίζει πως σε αυτούς τους προορισμούς στράφηκε εκείνο το 40% των τουριστών που δεν μπόρεσαν να ταξιδέψουν στην Τουρκία και την Αίγυπτο.Εν τω μεταξύ, η ATOR αναμένει ότι ήδη από τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 2016 οι πτήσεις προς την Αίγυπτο και την Τουρκία θα ξαναρχίσουν. Αν η αεροπορική επικοινωνία αποκατασταθεί και τα τουριστικά πρακτορεία αποκτήσουν πάλι τη δυνατότητα να πουλήσουν ταξιδιωτικά πακέτα στην Αίγυπτο, τον πρώτο μήνα κιόλας θα μεταφερθούν εκεί τουλάχιστον 100 χιλ. ρώσοι τουρίστες.Ωστόσο, οι μετέχοντες στην αγορά παραδέχονται ότι και σήμερα στα απαγορευμένα θέρετρα υπάρχουν ρώσοι τουρίστες. Πρόκειται για ανεξάρτητους τουρίστες, οι οποίοι πέταξαν εκεί χωρίς βοήθεια από τουριστικά πρακτορεία, μέσω on line τουριστικών γραφείων. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ο ακριβής τους αριθμός, πάντως, το 2011-2013, στη διάρκεια μιας ανάλογης απαγόρευσης πτήσεων προς την Αίγυπτο είχαν ταξιδέψει εκεί ανεξάρτητα περίπου 6000 Ρώσοι, αναφέρει ο Γκόριν. Σύμφωνα με τα στοιχεία του on line τουριστικού γραφείου Biletix, σήμερα από το σύνολο των τουριστών που πηγαίνουν στο εξωτερικό, περίπου το 30% κάνουν κλείνουν εισιτήρια και ξενοδοχεία μόνοι τους. Η τάση αυτή θα διατηρηθεί και το 2016.