Author Archives: Newsbeast » ΥΓΕΙΑ

Εννιάχρονος έχασε το 80% της όρασής του από το ένα μάτι παίζοντας με δείκτη λέιζερ

Ένα αγόρι εννιά ετών στην Ελλάδα υπέστη σοβαρή ζημιά στο μάτι, παίζοντας με έναν δείκτη λέιζερ. Το παιδί κοιτούσε συνεχώς την πράσινη δέσμη λέιζερ, με συνέπεια να ανοίξει τρύπα στον αμφιβληστροειδή φακό του αριστερού ματιού του και να χάσει το 80% περίπου της όρασής του. Η περίπτωση παρουσιάσθηκε από την επίκουρη καθηγήτρια οφθαλμολογίας Σοφία Ανδρούδη του Ιατρικού Τμήματος του Πανεπιστημίου της Θεσσαλίας και την χειρουργό οφθαλμίατρο - παιδοφθαλμίατρο Ελένη Παπαγεωργίου του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Λάρισας στο διεθνούς φήμης ιατρικό περιοδικό «The New England Journal of Medicine» (NEJM). Το περιστατικό, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι μια υπόμνηση ότι οι δείκτες λέιζερ είναι πολύ χρήσιμοι για μια παρουσίαση PowerPoint σε ακροατήριο, αλλά και επικίνδυνοι αν χρησιμοποιηθούν με λανθασμένο τρόπο. Η ενέργεια από έναν δείκτη λέιζερ που στοχεύει κατ' ευθείαν το μάτι, σύμφωνα με την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, «μπορεί να είναι περισσότερο επιβλαβής από ό,τι αν κοιτάζει κανείς απευθείας τον Ήλιο». Η FDA απαγορεύει τους δείκτες λέιζερ ισχύος άνω των πέντε μιλιβάτ, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ενώ σε άλλες χώρες η απαγόρευση αφορά τους δείκτες άνω του ενός μιλιβάτ (mW). Όμως, δεν διαθέτουν όλα τα προϊόντα την κατάλληλη σήμανση ή μπορεί στην πραγματικότητα να έχουν μεγαλύτερη ενεργειακή ισχύ από την αναγραφόμενη, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας. Επιπλέον, όπως επισημαίνουν και οι δύο Ελληνίδες οφθαλμίατροι, δυστυχώς οι καταναλωτές μπορούν να αγοράσουν πιο ισχυρούς δείκτες λέιζερ μέσω του διαδικτύου. Στην περίπτωση του εννιάχρονου αγοριού δεν είναι σαφές πόση ακριβώς ήταν η ισχύς της δέσμης λέιζερ. Πάντως, η βλάβη στο αριστερό μάτι του παιδιού ήταν πολύ σοβαρή για να αποκατασταθεί με επέμβαση, με αποτέλεσμα περίπου ενάμισι έτος μετά το συμβάν, η όρασή του να έχει παραμείνει μειωμένη.

Πώς οι ιοί του έρπη συνδέονται με το Αλτσχάιμερ

Ρόλο στην εκδήλωση της νόσου Αλτσχάιμερ είναι πιθανό να παίζουν οι ιοί του έρπη, θεωρία που έχει διατυπωθεί εδώ και χρόνια και τώρα ενισχύεται από νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Οι επιστήμονες διευκρινίζουν ωστόσο ότι δεν μπορεί ακόμη να πει κανείς με βεβαιότητα ότι όντως ο έρπης μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τη μέχρι στιγμής ανίατη νευροεκφυλιστική νόσο. Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Όρους Σινά της Ν.Υόρκης και του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή γενετικής Τζόελ Ντάντλεϊ, σημειώνουν ότι υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες, πέρα από τους ιούς, που μπορεί να εμπλέκονται στη νόσο Αλτσχάιμερ, την κυριότερη αιτία άνοιας παγκοσμίως. Όπως εξηγούν στη δημοσίευσή τους στο νευρολογικό περιοδικό «Neuron», μελέτησαν τους εγκεφάλους σχεδόν 1.000 νεκρών ανθρώπων και ανακάλυψαν αυξημένη παρουσία -έως διπλάσια- δύο ερπητοϊών (των HHV-6A και HHV-7) στα άτομα με νευροπαθολογία Αλτσχάιμερ, σε σχέση με όσους δεν είχαν Αλτσχάιμερ, όταν πέθαναν. Το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης των ΗΠΑ, που χρηματοδότησε την έρευνα, σε ανακοίνωσή του τόνισε την ανάγκη το θέμα να διερευνηθεί περαιτέρω, ώστε να εξαχθεί οριστικό συμπέρασμα για το κατά πόσον ο έρπης μπορεί να «πυροδοτήσει» το Αλτσχάιμερ ή να βοηθήσει στην εξάπλωσή του. Προς το παρόν, πάντως, τόνισε ότι «τα ευρήματα δεν αποδεικνύουν πως οι ιοί προκαλούν την εμφάνιση ή την επιδείνωση της νόσου Αλτσχάιμερ». Αυτό που φαίνεται να δείχνει η μελέτη, όπως εξηγεί το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, είναι ότι ο ιός του έρπη αλληλεπιδρά τόσο με τα μοριακά «μονοπάτια» όσο και με τα γονίδια κινδύνου για Αλτσχάιμερ. «Η υπόθεση ότι οι ιοί παίζουν κάποιο ρόλο στη νόσο του εγκεφάλου δεν είναι καινούρια, αλλά για πρώτη φορά μια μελέτη παρέχει ισχυρές ενδείξεις περί αυτού» δήλωσε ο διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Γήρανσης Ρίτσαρντ Χόουντς. Ήδη από τη δεκαετία του 1980 έχει προταθεί ότι τα μικρόβια και οι ιοί μπορεί να συμμετέχουν στη διαδικασία νευροεκφύλισης του εγκεφάλου. Η νέα μελέτη δίνει «πόντους» σε αυτή τη θεωρία και γι' αυτό θα αναζοωγονήσει τις σχετικές έρευνες πάνω στη σχέση έρπη-Αλτσχάιμερ. Οι δύο ύποπτοι ερπητοϊοί HHV 6A και 7 είναι πολύ κοινοί και οι άνθρωποι εκτίθενται σε αυτούς από μικρή ηλικία, ενώ η μόλυνση συχνά δεν προκαλεί καθόλου συμπτώματα. Στην πορεία μπορεί να προκαλέσουν εγκεφαλίτιδα και άλλες χρόνιες παθήσεις. Πάνω από έναν αιώνα μετά την ανακάλυψη του Αλτσχάιμερ, δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματική πρόληψη ή θεραπεία για τη νόσο, ούτε καν σαφής αιτιολογία της. Ορισμένοι επιστήμονες ελπίζουν ότι στο μέλλον μπορεί να ανακαλύψουν νέους διαγνωστικούς βιοδείκτες σχετικούς με τους ιούς του έρπη και τελικά νέες θεραπείες.

Προειδοποίηση για την άσκηση ομοιοπαθητικής ιατρικής από μη γιατρούς

To ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών με ομόφωνη απόφασή του απορρίπτει τη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ) «αναφορικά με την άσκηση της Ομοιοπαθητικής Ιατρικής από μη γιατρούς», καθώς, όπως αναφέρει, «ανοίγει ο δρόμος για παράνομη άσκηση της ιατρικής που εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία». Ειδικότερα, ο ΙΣΑ απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο του ΚΕΣΥ, καθηγητή Κ. Μάρκου, την οποία κοινοποίησε στον υπουργό Υγείας Ανδ. Ξανθό, όπου επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι «η εν λόγω απόφαση, με πλήθος αντιφατικών σκέψεων ανοίγει τον δρόμο για την ανεξέλεγκτη άσκηση της Ομοιοπαθητικής στο λυκόφως της νομιμότητας». Ο ΙΣΑ διερωτάται «πώς είναι δυνατόν η Ομοιοπαθητική να μην είναι ιατρική πράξη, ενώ τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι πλήρως κατοχυρωμένα μετά την εναρμόνιση της ελληνικής με την ευρωπαϊκή νομοθεσία» και κάνει λόγο για μία «απαράδεκτη γνωμοδότηση που υιοθετήθηκε από μικρό αριθμό μελών της Ολομέλειας, απουσία του ιατρού εισηγητή του θέματος». Τονίζει επίσης ότι τίθενται σοβαροί κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία, καθώς τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα είναι νομοθετημένα ως γαληνικά από το 1994 και ως φάρμακα από το 2013 και «η συγκεκριμένη θεραπευτική πρακτική πρέπει να ασκείται αποκλειστικά από ιατρούς που λογοδοτούν στους οικείους Ιατρικούς Συλλόγους και που έχουν εκπαιδευτεί επαρκώς και υπό τον έλεγχο των θεσμικών οργάνων». Ο ΙΣΑ καταγγέλλει ότι η εν λόγω εισήγηση «δεν έλαβε υπόψη τις θέσεις των Ιατρικών Συλλόγων, για το σοβαρό αυτό θέμα, καθώς και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εναρμόνισης και τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο οποίος περιλαμβάνει την ομοιοπαθητική στην παραδοσιακή ιατρική και συστήνει στα κράτη μέλη του να την εντάξουν στα εθνικά συστήματα υγείας». «Θεωρούμε απαράδεκτη την απόφαση γιατί αγνοεί ότι η ομοιοπαθητική, ως αγωγή με σκοπό τη θεραπεία, συνιστά άσκηση ιατρικών πράξεων, παραγνωρίζει ότι τα ομοιοπαθητικά είναι φάρμακα, αποστερεί ιατρούς από τη δυνατότητα άσκησής της και κυρίως, με σοβαρές συνέπειες για την υγεία των πολιτών και τη δημόσια υγεία επιχειρεί να αναγνωρίσει το δικαίωμα άσκησης της ιατρικής σε μη ιατρούς», επισημαίνει, και καταλήγει ζητώντας την απόρριψη της γνωμοδότησης του Κ.Ε.Σ.Υ, ενώ κοινοποίησε αυτή τη θέση του που στηρίζεται στα απτά δεδομένα της ιατρικής επιστήμης και τις αρχές της νομιμότητας στον Υπουργό Υγείας αναμένοντας τις δικές του ενέργειες.

Η Ipsen συμμετέχει ενεργά στην ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του νεφρού

Η Ιpsen Hellas, θυγατρική της Ipsen (Euronext: IPN; ADR: IPSEY), ένας πολυεθνικός βιοφαρμακευτικός όμιλος που επικεντρώνεται στην καινοτομία και την εξειδικευμένη φροντίδα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου του Nεφρού, στις 21 Ιουνίου, που καθιερώθηκε από την Διεθνή Συμμαχία κατά του Καρκίνου του Νεφρού, IKCC (International Kidney Cancer Coalition,www.ikcc.org), συμμετείχε ενεργά σε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για αυτή τη σοβαρή ασθένεια. Σε αυτό το πλαίσιο, η IPSEN HELLAS πραγματοποίησε ενημερωτική εκδήλωση ευαισθητοποίησης   στα γραφεία της, με προσκεκλημένους τους εργαζόμενους της IPSEN, αλλά και εργαζόμενους άλλων φαρμακευτικών εταιρειών, ενώ παράλληλα μοιράστηκε ενημερωτικό υλικό για τη νόσο. Βασικοί ομιλητές στην εκδήλωση ήταν ο κ. Κωνσταντίνος Κουτσούκος, Ογκολόγος-Παθολόγος και  η κ. Αθήνα Αλεξανδρίδου, Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών VHL Family Alliance, ενώ εκ μέρους της IPSEN απεύθυνε χαιρετισμό ο κ. Vincent Carrere, Γενικός Διευθυντής και ο κ. Βύρων Μαρκούσης, Ιατρικός Διευθυντής της εταιρείας. Στην εισήγησή του ο κος Κουτσούκος ανέφερε ότι: «Ο καρκίνος των νεφρών είναι μια σοβαρή ασθένεια, η οποία πλήττει εκατοντάδες χιλιάδες συνανθρώπους μας στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Η φύση και τα αίτια αυτής εμπεριέχουν, ακόμη και σήμερα, πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Ο παγκόσμιος ρυθμός εμφάνισης του συγκεκριμένου καρκίνου, υπολογίζεται να αυξηθεί έως το 2020 κατά 22%, με άμεσο αποτέλεσμα ένα αυξανόμενο βάρος για την προστασία της υγείας των συνανθρώπων μας». Η κα Αθηνά Αλεξανδρίδου, Πρόεδρος Συλλόγου, Ελληνική Συμμαχία οικογενειών κατά της νόσου  VHL δήλωσε ότι: «Η Παγκόσμια Ημέρα για τον Καρκίνο των Νεφρών αποτελεί την ημέρα κινητοποίησης της  παγκόσμιας κοινότητας των ασθενών με καρκίνο των νεφρών, των οικείων και των περιθαλπόντων τους, της ιατρικής κοινότητας και οργανώσεων ασθενών με καρκίνο για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση. Στόχος μας να μην μείνει κανείς αδιάγνωστος να είναι ευαισθητοποιημένοι οι ιατροί και οι ασθενείς ώστε να σώζονται όργανα και ζωές αλλά και να γίνεται σωστός προγεννετικός έλεγχος και να βρεθούμε ένα βήμα πιο κοντά στην ίαση  του καρκίνου». Ο κ. Vincent Carrere, δήλωσε ότι: «Η IPSEN είναι ένας παγκόσμιος εξειδικευμένος βιοτεχνολογικός όμιλος που θέλει να προσφέρει αξία στην ογκολογική κοινότητα. Οι ασθενείς αποτελούν τον γνώμονα των ενεργειών μας χαράσσοντας τη στρατηγική μας, καθώς και μια πρακτική καινοτομίας αναφορικά με την φροντίδα τους. Βασικός στόχος της εταιρείας είναι η ταχύτερη ανακάλυψη και παροχή καινοτόμων θεραπειών σε ασθενείς που έχουν ανάγκη. Το πάθος μας στην Ipsen είναι  να δουλεύουμε μαζί με τους ασθενείς, για τους ασθενείς». Τέλος ο κ. Βύρων Μαρκούσης, σημείωσε ότι: «Αποστολή μας είναι να παρέχουμε ένα πολύτιμο και συνεχώς ανανεωμένο χαρτοφυλάκιο προϊόντων με καινοτόμες θεραπευτικές λύσεις για τους ασθενείς με καρκίνο. Επίκεντρο της δουλειάς μας στην  Ipsen  είναι οι στενές συνεργασίες σε ακαδημαϊκό και βιοτεχνολογικό επίπεδο, στοχεύοντας στην αύξηση της γνώσης και στην δημιουργία ευκαιριών για την ανάπτυξη ή εξέλιξη νέων θεραπευτικών επιλογών δουλεύοντας μαζί με τους κορυφαίους επιστήμονες του σήμερα» .

Ο αριθμός των ανθρώπινων γονιδίων είναι ακόμη σε διαβούλευση

Το debate μεταξύ των επιστημόνων για το πόσα γονίδια έχει ο άνθρωπος συνεχίζεται, καθώς ακόμη δεν έχουν συμφωνήσει στον αριθμό τους. Η τελευταία «απογραφή» δείχνει ότι υπάρχουν 21.306 γονίδια που κωδικοποιούν πρωτεΐνες και άλλα 21.856 που δεν κωδικοποιούν (συνολικά 43.162, αλλά «μετρούν» μόνο τα πρώτα, επειδή αυτά δημιουργούν τις ζωτικές πρωτεΐνες). Οι αριθμοί αυτοί προέκυψαν από την ανάλυση δειγμάτων που ελήφθησαν από 31 διαφορετικούς ιστούς εκατοντάδων ανθρώπων στο πλαίσιο του γενετικού προγράμματος GTEx (Genotype-Tissue Expression Project). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον υπολογιστικό βιολόγο Στίβεν Σάλτσμπεργκ, του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς των ΗΠΑ, έκαναν τη σχετική προδημοσίευση στο bioRxiv, σύμφωνα με το «Nature» και όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Όμως, είναι πολύ αμφίβολο αν και αυτή η καταμέτρηση θα θεωρηθεί η οριστική. Κατά καιρούς έχει υποστηριχθεί ότι το ανθρώπινο γονιδίωμα περιέχει κάπου μεταξύ 19.000 και 22.000 γονιδίων που κωδικοποιούν πρωτεΐνες, όμως συναίνεση δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί για τον αριθμό τους. Το 2000, όταν άρχισε η «περιπέτεια» του ανθρωπίνου γονιδιώματος, οι επιστήμονες έβαζαν στοιχήματα για το πόσα είναι τα γονίδια του ανθρώπου και οι εκτιμήσεις τους κυμαίνονταν από μερικές δεκάδες έως μερικές εκατοντάδες χιλιάδες (ο μέσος όρος των στοιχημάτων ήταν ότι υπάρχουν γύρω στα 40.000 γονίδια). Κάπου 15 χρόνια μετά, τα στοιχήματα δεν έχουν σταματήσει. Η νέα καταμέτρηση χρησιμοποίησε μια μεγαλύτερη βάση γενετικών δεδομένων και διαφορετικές υπολογιστικές μεθόδους από τις προηγούμενες απόπειρες, καθώς και ευρύτερα κριτήρια ορισμού των γονιδίων. Με αυτό τον τρόπο, πρόσθεσε σχεδόν νέα 1.200 γονίδια κωδικοποίησης πρωτεϊνών στην προηγούμενη εκτίμηση, που ήταν περίπου 20.000 γονίδια. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι οι επιστήμονες που δεν είναι καθόλου βέβαιοι ότι όλα αυτά τα νέα γονίδια, που έρχονται να προστεθούν στο ανθρώπινο γονιδίωμα, τελικά θα περάσουν το τεστ της εξονυχιστικής εξέτασης από άλλους βιολόγους. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν διαφωνίες ακόμη και για το τι είναι ένα γονίδιο. Είναι ενδεικτικό ότι η βάση δεδομένων GENCODE του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Βιοπληροφορικής (ΕΒΙ) περιλαμβάνει μόνο 19.901 γονίδια που κωδικοποιούν πρωτεΐνες και άλλα 15.779 που δεν κωδικοποιούν. Από την άλλη, η βάση δεδομένων RefSeq του Εθνικού Κέντρου Πληροφοριών Βιοτεχνολογίας (NCBI) των ΗΠΑ περιλαμβάνει 20.203 γονίδια που δημιουργούν πρωτεΐνες και 17.871 μη κωδικοποιητικά γονίδια. Ήδη ο υπολογιστικός βιολόγος Άνταμ Φράνκις του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Βιοπληροφορικής, που επιβλέπει τη βάση γονιδίων GENCODE, δήλωσε ότι «τσέκαρε» 100 από τα νέα ανθρώπινα γονίδια που προτείνει η νέα «απογραφή» και κατέληξε ότι μόνο ένα από αυτά φαίνεται να είναι πραγματικά γονίδιο που κωδικοποιεί πρωτεΐνες. Αλλά, και η βιολόγος Κιμ Προύιτ του αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Πληροφοριών Βιοτεχνολογίας έκανε γνωστό ότι πέρασε από «κόσκινο» καμιά δεκαριά από τα νέα γονίδια και δεν βρήκε ούτε ένα που να πληροί πραγματικά τα κριτήρια για να συμπεριληφθεί στη βάση RefSeq. Ένας διακεκριμένος Έλληνας επιστήμονας της διασποράς, ο καθηγητής γενετικής Εμμανουήλ Δερμιτζάκης, του Πανεπιστημίου της Γενεύης, ο οποίος συμπροεδρεύει στο Πρόγραμμα GTEx, προχώρησε στην εκτίμηση ότι τουλάχιστον μερικά από τα περίπου 1.200 νέα γονίδια της τελευταίας καταγραφής θα περάσουν τελικά το «τεστ». Όπως και να έχει, το μπέρδεμα είναι μεγάλο και το ιδιότυπο αυτό κουβάρι, ακόμη περιμένει να ξετυλιχτεί.

Ποια είναι η σχέση του αλκοόλ με τον καρκίνο

Μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου έχουν όσοι πίνουν λίγο αλκοόλ, σε σχέση με όσους πίνουν πολύ, αλλά και σε σχέση με όσους δεν πίνουν καθόλου, σύμφωνα με μια νέα μελέτη επιστημόνων από τις  ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, τη μικρότερη πιθανότητα καρκίνου και πρόωρης θνησιμότητας εξαιτίας του καρκίνου έχουν όσοι καταναλώνουν κατά μέσο όρο λιγότερο από ένα ποτό τη μέρα στη διάρκεια της ζωής. Ο κίνδυνος για μερικά είδη καρκίνου αυξάνει με κάθε παραπάνω ποτήρι αλκοόλ την εβδομάδα. Οι έως τώρα ιατρικές συστάσεις είναι ότι ένας άνδρας δεν πρέπει να πίνει πάνω από δύο ποτά τη μέρα και μια γυναίκα όχι πάνω από ένα. Προηγούμενες έρευνες έχουν συμπεράνει ότι σε χαμηλά επίπεδα η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου, ιδίως καρδιαγγειακής αιτιολογίας. Η νέα μελέτη δείχνει ότι τα ελαφριά επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ (χαμηλότερα όμως σε σχέση με τις έως τώρα συστάσεις) συνδέονται όντως με μειωμένο κίνδυνο για ορισμένους καρκίνους. Από εκεί και πέρα όμως, κάθε παραπάνω ποτηράκι αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Άντριου Κούντσμαν του Πανεπιστημίου Κουίνς του Μπέλφαστ στη Β. Ιρλανδία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «PLoS Medicine», ανέλυσαν στοιχεία για σχεδόν 100.000 ανθρώπους σε βάθος εννέα ετών περίπου, στη διάρκεια των οποίων συσχετίσθηκε η κατανάλωση αλκοόλ με την εμφάνιση καρκίνων. Στη διάρκεια της μελέτης υπήρξαν 12.763 νέα περιστατικά καρκίνου και 9.559 θάνατοι. Διαπιστώθηκε όσοι άνθρωποι έπιναν λίγο αλκοόλ στη ζωή τους (ένα έως τρία ποτά την εβδομάδα), είχαν τον μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και πρόωρου θανάτου εξαιτίας της νόσου. Ο κίνδυνός τους ήταν μικρότερος σε σχέση με όσους δεν είχαν πιει ποτέ και με όσους έπιναν πολύ αραιά (λιγότερο από ένα ποτό την εβδομάδα). Επίσης όσοι έπιναν λίγο (ένα έως τρία ποτά την εβδομάδα), είχαν μικρότερο κίνδυνο καρκίνου σε σχέση με όσους έπιναν πολύ (δύο έως τρία ποτά τη μέρα) και ακόμη μικρότερο κίνδυνο σε σχέση με όσους έπιναν πάρα πολύ (πάνω από τρία ποτά τη μέρα). Οι ερευνητές επεσήμαναν πως είναι πάντως πρόωρο να βγει το συμπέρασμα ότι το λίγο αλκοόλ προστατεύει από τον καρκίνο, καθώς η σχέση αλκοόλ-καρκίνου είναι πολύπλοκη.

Ένα καφεδάκι μετά το φαγητό ρυθμίζει το σάκχαρο

Μία αγαπημένη συνήθεια μπορεί στο μέλλον να γίνει χρήσιμη για την υγεία, αφού ένας καφές μετά το φαγητό μπορεί να είναι αρκετός για να ρυθμίσει σωστά το επίπεδο του σακχάρου σε έναν άνθρωπο με διαβήτη. Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζουν επιστήμονες στην Ελβετία, οι οποίοι αναπτύσσουν μια πρωτοποριακή μέθοδο που ίσως καταστήσει κάποτε περιττές τις ενέσεις ινσουλίνης: δημιούργησαν γενετικά τροποποιημένα κύτταρα, τα οποία εισάγονται στον οργανισμό και απελευθερώνουν ινσουλίνη, μόλις ανιχνεύσουν την παρουσία καφεΐνης. Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Μάρτιν Φουσενέγκερ του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΤΗ) της Ζυρίχης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», σύμφωνα με το New Scientist και τη «Guardian», πήραν ανθρώπινα κύτταρα νεφρού και τα τροποποίησαν έτσι ώστε να παράγουν ινσουλίνη. Στη συνέχεια πρόσθεσαν σε αυτά ένα υποδοχέα (πρωτεΐνη GLP-1) που πυροδοτεί την απελευθέρωση της ινσουλίνης από τα κύτταρα του παγκρέατος, όταν αντιληφθεί την παρουσία μορίων καφεΐνης στο σώμα. Οι επιστήμονες εισήγαγαν ένα εμφύτευμα με εκατοντάδες χιλιάδες τροποποιημένα κύτταρα κάτω από το δέρμα δέκα διαβητικών ποντικιών. Αφού τους έδωσαν καφέ με το φαγητό τους, διαπίστωσαν ότι όντως τα πειραματόζωα ήταν πλέον σε θέση να ελέγχουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους τόσο καλά όσα τα ποντίκια που δεν είχαν διαβήτη. Υπάρχει κίνδυνος να πυροδοτηθεί τυχαία η έκκριση ινσουλίνης, αλλά είναι πολύ μικρός, διαβεβαίωσαν οι ερευνητές, καθώς, όπως είπαν, δεν υπάρχουν άλλες σημαντικές πηγές καφεΐνης στο φαγητό, πέρα από την κατανάλωση καφέ, τσαγιού ή κάποιου ενεργειακού ποτού. Όπως ανέφεραν, αν χρειάζεται να αυξηθεί η δόση της ινσουλίνης, αρκεί αντίστοιχα να αυξηθεί η ποσότητα της καφεΐνης, π.χ. με ένα δυνατότερο καφέ. «Είναι κάτι που μπορεί κανείς να ενσωματώσει πλήρως στον τρόπο ζωής του. Αρκεί να πιεις ένα καφέ ή ένα τσάι το πρωί, άλλο ένα μετά το μεσημεριανό φαγητό και ένα ακόμη μετά το δείπνο, ανάλογα με το πόση ινσουλίνη πρέπει να πάρεις προκειμένου να επαναφέρεις τη γλυκόζη στα κανονικά επίπεδα» δήλωσε ο Φουσενέγκερ. Το κυτταρικό εμφύτευμα που ανταποκρίνεται άμεσα στην καφεΐνη, εκτιμάται ότι θα διαρκεί έξι μήνες έως ένα έτος, προτού χρειασθεί αντικατάσταση. Όμως θα πρέπει να δοκιμασθεί περαιτέρω σε ζώα και ανθρώπους, προτού είναι έτοιμο για χρήση, κάτι που μπορεί να πάρει ακόμη και μια δεκαετία, εωσότου διασφαλισθεί ότι είναι ασφαλές και αποτελεσματικό. Αν πάντως πράγματι «δουλέψει» στους ανθρώπους όπως και στα πειραματόζωα, τότε βάζει υποψηφιότητα να αντικαταστήσει τις ενέσεις ινσουλίνης, συνδυάζοντας το τερπνό (το καφεδάκι) μετά του ωφελίμου (το φάρμακο). Κάτι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο για τους περισσότερους από 400 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2. Και, όπως είπε ο Φουσενέγκερ, «δεν ξέρω πολλούς που δεν πίνουν ούτε καφέ ούτε τσάι...».

Η τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία της ιατρικής

Ο γαστρεντερολόγος Τσενγκ Τσουνσένγκ έπρεπε να ελέγξει πάνω από 1.000 ακτινογραφίες για την αναζήτηση τυχόν συμπτωμάτων καρκίνου του οισοφάγου πριν από το 2017. Πλέον η επίπονη αυτή διαδικασία δεν είναι απαραίτητη αφότου το νοσοκομείο όπου εργάζεται ο Τσεν στην πόλη Σεντσέν εφοδιάσθηκε με ένα λογισμικό ιατρικής απεικόνισης τεχνητής νοημοσύνης. Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, η εμπειρία του γιατρού είναι το πιο σημαντικό εργαλείο για τη διάγνωση του καρκίνου του οισοφάγου σε πρώιμο στάδιο. Ο Τσενγκ λέει ότι το λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης θα βοηθήσει σημαντικά τους νέους γιατρούς να κάνουν πιο ακριβείς διαγνώσεις. Όπως λέει ο Κινέζος γαστρεντερολόγος, συχνά είναι πολύ δύσκολο για τους νέους γιατρούς να κρίνουν εάν η γαστρίτιδα ή ένα έλκος σχετίζονται με τον καρκίνο. Η εφαρμογή του λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να τους συνιστά να ζητούν περισσότερες πληροφορίες ή συμβουλές από έναν ειδικό. Το μηχάνημα ήδη έχει ελέγξει εκατοντάδες γαστροσκοπήσεις και είναι πάνω από 90% ακριβές στη διάγνωση του καρκίνου του οισοφάγου σε πρώιμο στάδιο, σύμφωνα με τους κατασκευαστές του συγκεκριμένου λογισμικού. Μάλιστα το λογισμικό που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση περισσότερων ασθενειών όπως οζίδια των πνευμόνων, διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και καρκίνος του μαστού. Τον Απρίλιο το κρατικό συμβούλιο της Κίνας εξέδωσε κατευθυντήρια γραμμή για την προώθηση των υπηρεσιών υγείας που χρησιμοποιούν διαδικτυακές τεχνολογίες. Ειδικότερα οι τεχνολογίες αυτές θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την παροχή ιατρικών και δημόσιων υπηρεσιών υγείας, την προώθηση υπηρεσιών από τον οικογενειακό γιατρό, τη βελτίωση της παροχής φαρμάκων, την πληρωμή ιατρικών λογαριασμών και την παροχή ιατρικής εκπαίδευσης. Διοικητές νοσοκομείων υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να περιορίσει το πρόβλημα της ανεπάρκειας ιατρικών πόρων στην Κίνα. Σύμφωνα με την Στατιστική Επετηρίδα της Κίνας, κάθε 1.000 Κινέζοι κάτοικοι σε αστικές περιοχές είχαν πρόσβαση σε 3,92 γιατρούς το 2016, ενώ κάθε 1.000 κάτοικοι αγροτικών περιοχών είχαν πρόσβαση μόνο σε 1,59 γιατρούς.

Παγκόσμια ημέρα Δρεπανοκυτταρικής Νόσου

Το τρίπτυχο Ενημέρωση, Γνώση, Πρόληψη προβάλλει ο Σύλλογος Προστασίας Πασχόντων από Δρεπανοκυτταρική και Μικροδρεπανοκυτταρική Αναιμία, επισημαίνοντας ότι σήμερα που υπάρχει δυνατότητα προγεννητικού ελέγχου, οι γονείς πριν τεκνοποιήσουν, θα πρέπει να υποβάλλονται σε ειδικό αιματολογικό έλεγχο, ώστε να διαπιστωθεί εάν είναι φορείς του παθολογικού γονιδίου. Σε περίπτωση που και οι δύο γονείς είναι φορείς, τότε υπάρχει πιθανότητα 25% να γεννηθεί παιδί με ΔΝ και θα πρέπει να απευθυνθούν σε κατάλληλο ιατρικό κέντρο, προκειμένου να αντιμετωπισθεί το ενδεχόμενο γέννησης παιδιού με τη νόσο. Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, η 19η Ιουνίου έχει οριστεί ως η παγκόσμια ημέρα Δρεπανοκυτταρικής Νόσου από τα Ηνωμένα Έθνη. Σήμερα, το 5,2% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι φορέας γονιδίου Θαλασσαιμίας ή Δρεπανοκυτταρικής Αναιμίας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Δρεπανοκυτταρική Νόσος (ΔΝ) συγκαταλέγεται στις σπάνιες παθήσεις και εκτιμάται ότι νοσούν περίπου 103.000 άτομα (στοιχεία της Eurostat 2016). Η Δρεπονοκυτταρική Νόσος, δηλαδή η ομόζυγος δρεπανοκυτταρική και η μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία (συνδυασμός με μεσογειακή αναιμία) είναι κληρονομική αιμοσφαιρινοπάθεια. Πρόκειται για χρόνιο νόσημα με σοβαρές μη αναστρέψιμες βλάβες στην υγεία των πασχόντων, για το οποίο δεν έχει βρεθεί ακόμα θεραπεία. Πριν 20 χρόνια ο μέσος όρος ζωής ενός ατόμου με ΔΝ ήταν τα 21 έτη, αλλά σήμερα χάρη στην πρόοδο της ιατρικής έχει αυξηθεί στα 50 έτη και άνω. Παρόλα αυτά, η υγεία των πασχόντων επιβαρύνεται σταδιακά λόγω των συσσωρευμένων βλαβών που δημιουργούνται. Το όνομά του το πήρε το νόσημα από την δρεπανοειδή μορφολογία των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Τα παθολογικά αυτά κύτταρα που ζουν λιγότερο χρόνο σε σύγκριση με τα φυσιολογικά στερούνται πλαστικότητας, με αποτέλεσμα να μπλοκάρουν στα αιμοφόρα αγγεία και να μην οξυγονώνονται σωστά οι ιστοί. Η νόσος προκαλεί μερικές από τις ακόλουθες παθολογικές καταστάσεις ή και συνδυασμό αυτών: χρόνια οξεία αιμολυτική αναιμία, χρόνιο ή οξύ πόνο, απλασία μυελού των οστών, οξύ θωρακικό σύνδρομο, σπληνικό εγκλωβισμό ερυθρών, καρδιακές, ηπατικές, νεφρικές βλάβες, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, καταστροφή-νέκρωση οστών και αρθρώσεων.

Οι παντρεμένοι δεν έχουν… καρδιά

Καλά νέα για τους παντρεμένους φέρνει μία νέα επιστημονική μελέτη, σύμφωνα με την οποία ο γάμος φαίνεται να προστατεύει από την εμφάνιση καρδιοπάθειας ή εγκεφαλικού. Αντιθέτως οι ανύπαντροι, οι διαζευγμένοι και οι χήροι έχουν μεγαλύτερο καρδιαγγειακό κίνδυνο και μεγαλύτερη πιθανότητα να πεθάνουν πρόωρα γι' αυτό το λόγο. Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Μάμα Μάμα του βρετανικού Πανεπιστημίου του Κιλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο καρδιολογικό περιοδικό «Heart», αξιολόγησαν 34 δημοσιευμένες έρευνες της περιόδου 1963-2015, που αφορούσαν συνολικά πάνω από δύο εκατομμύρια ανθρώπους ηλικίας 42 έως 77 ετών από όλο τον κόσμο. Η μετα-ανάλυση έδειξε ότι, σε σχέση με τους παντρεμένους, οι ανύπαντροι, χήροι και διαζευγμένοι έχουν κατά μέσο όρο 42% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο και 16% ειδικότερα για στεφανιαία νόσο. Επίσης έχουν 42% μεγαλύτερη πιθανότητα να πεθάνουν από στεφανιαία και 55% από εγκεφαλικό. Το διαζύγιο σχετίζεται με αυξημένο κατά 35% κίνδυνο καρδιοπάθειας τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, ενώ η χηρεία με 16% μεγαλύτερη πιθανότητα εγκεφαλικού και στα δύο φύλα. Μετά από ένα έμφραγμα ο κίνδυνος θανάτου είναι σημαντικά μεγαλύτερος (42%) για τους μη παντρεμένους, σε σχέση με όσους ποτέ δεν παντρεύτηκαν. Ύστερα από αυτά τα ευρήματα, οι ερευνητές ανέφεραν ότι η οικογενειακή κατάσταση θα πρέπει να συμπεριληφθεί ως ανεξάρτητος παράγων καρδιαγγειακού κινδύνου. Περίπου το 80% αυτού του κινδύνου μπορεί να αποδοθεί σε γνωστούς παράγοντες (ηλικία, φύλο, υπέρταση, υψηλή χοληστερίνη, κάπνισμα, διαβήτης κ.α.), ενώ για το υπόλοιπο 20% επικρατεί μεγαλύτερη ασάφεια. Η νέα μελέτη έρχεται να ρίξει περισσότερο φως, αναδεικνύοντας τη σημασία της έλλειψης μόνιμου συντρόφου. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η προστατευτική δράση του γάμου μπορεί να οφείλεται στο ότι οι παντρεμένοι αναγνωρίζουν πιο έγκαιρα ένα πιθανό πρόβλημα υγείας και κάνουν κάτι γι' αυτό, τηρούν πιο πιστά την φαρμακευτική αγωγή τους, έχουν καλύτερη οικονομική ασφάλεια και σταθερότητα, λιγότερη μοναξιά και περισσότερη κοινωνική υποστήριξη.