ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ...
Είδα τον πατέρα μου στον ύπνο μου.
Ίσως από σύμπτωση, ίσως γιατί κάποιος μου θύμισε χθες ότι σήμερα είναι η "ημέρα του πατέρα".
Ο πατέρας μου, μακαρίτης πια, αλλά μια οικεία μορφή, αφού όσο μεγαλώνω είναι σαν να τον βλέπω μπροστά μου κάθε φορά που κοιτάζομαι στον καθρέφτη.
Σαν αφιέρωμα λοιπόν στην ημέρα, θα θυμηθώ λίγα στοιχεία από την εξέλιξη της σκέψης του, μέσα από την πολυτάραχη διαδρομή της γενιάς του. Στοιχεία σκόρπια, που μάζεψα μέσα από αποσπάσματα αναμνήσεων, σαν ψηφίδες θαμμένου μωσαϊκού, αφού δεν άφησε εκείνος, ένας απλός άνθρωπος, "απομνημονεύματα", μία δική του "απολογία" ζωής.
Γεννήθηκε στο νησί των προγόνων την εποχή της φτώχειας και της μετανάστευσης, παιδί μετανάστη και εκείνος, του συνονόματου παππού μου, που προσπαθούσε να ζήσει με παρατεταμένα ταξίδια στην γη της επαγγελίας, ένα από τα εκατομμύρια μυρμήγκια που έχτισαν το μεγαλείο των ΗΠΑ.
Μικρός, ήταν "παπαδοπαίδι", τον συνάρπαζε το τελετουργικό της εκκλησίας. Είχε βαθιά πίστη, που την κράτησε όλη του την ζωή, και είχε φιλοδοξία να γίνει κληρικός. Ήταν φιλόδοξος, ήθελε να σπουδάσει παράλληλα, να μείνει άγαμος, ώστε να μπορέσει να στοχεύσει τα υψηλά αξιώματα της εκκλησίας. Η ζωή του ήταν οι λειτουργίες, η ψαλμωδία. Ήταν πολύ καλός ψάλτης, μέχρι τα τελευταία του.
Αλλά η ζωή αποφάσισε αλλιώς. Ο Παγκόσμιος Πόλεμος τον βρήκε νέο, ενθουσιώδη, πατριώτη, έτοιμο να θυσιαστεί για την πατρίδα του. Δεν τον πήραν στην Αλβανία, ήταν μικρός, αλλά βρήκε την ευκαιρία του όταν προσπάθησε να πάει, με βάρκα με κουπιά, στην Τουρκία, στην μεγάλη πείνα της κατοχής. Κατέληξε στην Μέση Ανατολή, στρατιώτης της Ελληνικής Ταξιαρχίας, με την οποία έζησε την κόλαση του πολέμου, στην Αίγυπτο, την εποχή του Ελ Αλαμέιν.
Εκεί γνώρισε την Μεγάλη Χίμαιρα. Στρατολογήθηκε στο ΚΚΕ, με τον φανατισμό του νεοφώτιστου, ένας "ταλιμπάν" όπως μου έχουν διηγηθεί όσοι τον γνώρισαν τότε, έγινε όσο ιδεόληπτος έπρεπε τότε να είσαι για να γίνεις "στέλεχος" και άλλαξε ριζικά τις φιλοδοξίες του για την ζωή.
Θα πω, εγώ ο εγωϊστής άνθρωπος, ευτυχώς. Γιατί έτσι, απομακρυνόμενος από το όραμα της εκκλησιαστικής ζωής, και της αγαμίας, μπόρεσε να παντρευτεί, αργότερα, να κάνει οικογένεια.
(Συνεπώς, κατά κάποιον τρόπο, οφείλω την δική μου ζωή στο ΚΚΕ...)
Την στράτευση του την πλήρωσε ακριβά. Σαν συμμέτοχος της ανταρσίας, εν μέσω πολέμου, της ελληνικής ταξιαρχίας το 1944, κλείστηκε από τους Άγγλους σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Αιθιοπία, για σχεδόν 2 χρόνια. Που τα χρησιμοποίησε δημιουργικά, για να διαβάσει πολύ, για να σκεφτεί και να αλλάξει τον τρόπο θέασης του κόσμου.
Ένας τρόπος θέασης με πολύ κατανόηση για την αντίθετη άποψη, σεβασμό για τους φανατικούς, αλλά και απόλυτη εναντίωση στις πράξεις τους, θετική αντιμετώπιση όλων των καταστάσεων, εσωτερική ηρεμία, αλληλεγγύη σε όποιον (γνωστό η άγνωστο) την χρειαζόταν, απόσταση από τα δικά του "θέλω", σκληρή λιτότητα για τον ίδιο, καλή διάθεση, με ένα μόνιμο χαμόγελο, συγχώρεση για όσους τον έβλαπταν..
Ένας φιλοσοφημένος αλτρουϊστής, επικούρειος, με την έννοια του "λάθε βιώσας", δημοκρατικός πια πολίτης στις πολιτικές του προτιμήσεις, αλλά βαθιά αριστερός στον πυρήνα της σκέψης του.
Είχε βέβαια, όπως όλοι οι άνθρωποι, τις αδυναμίες του. Δεν άντεχε, στα τελευταία χρόνια της ζωής του, τον Τσίπρα. Καθώς τον εκνεύριζε η αλαζονεία, η εχθροπάθεια, ο φανατισμός που εξέφραζε, τουλάχιστον παλαιότερα ο σημερινός πρωθυπουργός. Δεν μπορούσε να τον βλέπει στην τηλεόραση, άλλαζε θυμωμένος κανάλι. Μπορεί και να του θύμιζε τους παλιούς, δικούς του, δαίμονες, που έκανε τόση προσπάθεια για να θάψει. Ποιος ξέρει...
Τον θυμήθηκα, όπως τον θυμάμαι συχνά, καθώς τον μακαρίζω που δεν πρόλαβε να δει τον Τσίπρα θριαμβευτή. Θα ήταν για αυτόν ένα μεγάλο μαρτύριο. (Μεγάλη τύχη επίσης που δεν πρόλαβε να δει την "κόκκινη λαιτητόμο", την ΠτΒ...)
Τον θυμήθηκα, όπως τον θυμάμαι συχνά, σαν μία υποχρέωση στην μνήμη του. Και την αξία του.
Υποχρέωση, να του μοιάσω. Και να υπερβώ και εγώ τους δικούς μου δαίμονες, τις δικές μου εμμονές, την δική μου μνησίκακη φύση.
Και καθώς η κάθε εποχή έχει τα δικά της εμπόδια και προκλήσεις, να δω με πνεύμα συμφιλίωσης και ανοχής και τον δικό του εχθρό, τον Τσίπρα.
Αν με αφήσει βέβαια αυτός να αγιάσω...
(αν κάνει δηλαδή τελικά συμφωνία).