Τι εμποδίζει την ανάπτυξη σε ένα νησί του Αιγαίου

Την εποχή της Φραγκοκρατίας, το νησί ονομαζόταν Σύκανδρος, επειδή είχε μεγάλη παραγωγή σύκων. Οι αρχαίοι το έλεγαν Οινόη, γιατί είχαν αμπέλια και καλό κρασί. Σε αρχαίο τοπικό νόμισμα, απεικονίζεται στη μία όψη τσαμπί σταφυλιού και στην άλλη μια μέλισσα. Φημισμένο ήταν και το μέλι.Αλλά και πρόσφατα, τη δεκαετία 1950-60, εκατοντάδες κοφίνια γεμάτα σταφύλια φορτώνονταν κάθε Σεπτέμβριο σε καΐκια για να μεταφερθούν σε άλλα νησιά. Τα τρία ελαιοτριβεία του νησιού παρήγαν άλλο ένα εξαγώγιμο προϊόν, το ελαιόλαδο. Μετά ήρθε η παρακμή. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού μετανάστευσε. Στα μέσα της δεκαετίας του ’70, μετά το πρώτο βήμα του ανθρώπου στη Σελήνη, το νησί ηλεκτροδοτήθηκε. Αργότερα, λίγο πριν από το 1990, έγινε το λιμάνι· ένα από τα πλέον «απροστάτευτα» του Αιγαίου, εκτεθειμένο στους ανέμους. Γιατί το νησί καθηλώθηκε στο παρελθόν; Η διχογνωμία που χαρακτηρίζει τους κατοίκους είναι απλή. Υπάρχουν πολλοί που είναι ικανοποιημένοι με την υπανάπτυξη. Χαίρονται για το γεωγραφικό μειονέκτημα του νησιού, που δεν έχει πολλές παραλίες κατάλληλες για κολύμπι. Κυρίως όμως δεν θέλουν δρόμους. Το δημοτικό συμβούλιο απορρίπτει τις προτάσεις για διάνοιξη νέων δρόμων. Το οδικό δίκτυο, δηλαδή ο μοναδικός δρόμος, έχει αφετηρία το λιμάνι, ανεβαίνει λίγα χιλιόμετρα στη γραφική Χώρα, επεκτείνεται και καταλήγει στ’ απομεινάρια βυζαντινού μοναστηριού, που δεν είναι προσβάσιμο σε... επισκέπτες. Ούτε η αντίθετη πλευρά ευνοεί την πραγματική ανάπτυξη. Θέλουν δρόμους ώστε τα ακαλλιέργητα χωράφια με τις πεζούλες, που κληρονόμησαν, να γίνουν οικόπεδα. Η ανήσυχη μειοψηφία που προτείνει δρόμους, επιδιώκει κέρδη από ακίνητα. Οχι να δημιουργήσει δουλειές. Παράλληλα με τη διαμάχη υπάρχουν προχειρότητα και γραφειοκρατία. Κάτω από τον καυτό ήλιο, σε μεγάλα κοντέινερ σκουριάζει ο εξοπλισμός για τον βιολογικό καθαρισμό. Περιμένει, χρόνια τώρα, την έγκριση κάποιας μελέτης. Το σημαντικότερο, όμως, είναι η έλλειψη διάθεσης για ανάπτυξη. Αυτοί που δεν θέλουν δρόμους είναι συνταξιούχοι, συνήθως προνομιούχων Ταμείων του Δημοσίου, και θέλουν την ησυχία τους. Δεν περιμένουν εισόδημα από το νησί. Κι έχουν συμμάχους τους ξένους επενδυτές! Γάλλοι, Ιταλοί, Αγγλοι αγόρασαν πολλά σπίτια στη Χώρα. Συμπαθείς άνθρωποι, σέβονται το οικιστικό περιβάλλον, έχουν εισόδημα στις χώρες τους και γαληνεύουν στην απομόνωση της καθυστερημένης οικονομίας. Και όποτε βαρεθούν επιστρέφουν στη σύγχρονη εποχή. Προφανώς, υπάρχουν εξαιρέσεις. Δύο-τρεις αμπελουργοί με μεράκι, ένα επισκέψιμο οινοποιείο, λίγοι μικροξενοδόχοι. Αυτοί επιβεβαιώνουν τον κανόνα, η πλειοψηφία δεν χρειάζεται ανάπτυξη. Δεν έχει το σωστό κίνητρο. Αδιαφορούν για την παραγωγή, τα χωράφια που δεν έχουν δεχθεί φυτοφάρμακα πολλές δεκαετίες και είναι ιδανικά για βιολογικές καλλιέργειες. Δεν πειραματίζονται με κτηνοτροφία. Και όμως, τα περισσότερα τρόφιμα που καταναλώνονται στην (μικρή) τουριστική περίοδο έρχονται από την ηπειρωτική χώρα. Ψάρια δεν υπάρχουν, αφού η συγκομιδή του μοναδικού ψαρά διατίθεται αλλού. Αδιαφορούν για την παραγωγή ρεύματος από την ανεξάντλητη ηλιακή ή αιολική ενέργεια. Αναξιοποίητη είναι και η γρήγορη σύνδεση στο Ιντερνετ. Ακόμη και σήμερα, όταν απομακρύνεται πλοίο από το λιμάνι, τηρείται το παλιό έθιμο. Δεκάδες παιδιά πέφτουν στα απόνερα κολυμπώντας με χαρά, στο λιμάνι. Τον Αύγουστο, είναι παιδιά παραθεριστών που «μυήθηκαν» στην τοπική συνήθεια. Τα «πραγματικά» παιδιά του νησιού είναι 6-7 και είναι τυχερά. Το σχολείο τους, ένα σύγχρονο και κομψό κτίριο, έχει μαγευτική θέα στο αρχιπέλαγος. Διδάσκουν εκεί περισσότεροι από δέκα νηπιαγωγοί, δασκάλες, καθηγητές γυμνασίου και λυκείου διαφόρων ειδικοτήτων. Μακάρι κάποια από τα παιδιά αυτά να αποκτήσουν ό,τι δεν έχουν οι μεγαλύτεροι: όραμα για την ανάπτυξη του τόπου τους.Let's block ads! (Why?)