Το δημόσιο σχολείο που έγινε το καμάρι των κατοίκων

Ήταν το 2012 όταν παρουσιάστηκαν οι μακέτες για ένα σχολικό συγκρότημα 10.000 τ.μ. μέσα σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά της εργατικής τάξης. Το 2ο Δημοτικό της πόλης Ταϊζού στην επαρχία Τσετσιάνγκ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας πήρε τελικά το πράσινο φως και δύο χρόνια αργότερα έστεκε ως λαμπρό κόσμημα μέσα στα χαμόσπιτα, με φόντο τη νέα οικιστική ζώνη της περιοχής. Τον σχεδιασμό και την εκτέλεση ανέλαβε το αρχιτεκτονικό γραφείο LYCS Architecture, με έδρα τη Χανγκτσόου, θέλοντας να αλλάξει δραστικά όχι μόνο τη γειτονιά, αλλά και τη σχέση τελικά μεταξύ συνοικίας και πόλης, ιδιωτικού και δημόσιου χώρου, φόρμας και περιεχομένου… Ένα πρότυπο Δημοτικό εκεί που θα το περίμενες λιγότερο Αναζητώντας έναν μοναδικό σχεδιασμό που να κλέβει το μάτι χωρίς να θυσιάζει την απαραίτητη λειτουργικότητα ενός σχολικού κτιρίου, οι μακέτες της LYCS παρείχαν πράγματι ένα πανέμορφο περιβάλλον για την προαγωγή της γνώσης, του πολιτισμού, του αθλητισμού και των τεχνών. Είχαν όμως να αντιπαρατεθούν με ένα πιεστικό πρόβλημα, την κατάφωρη έλλειψη χώρου. Κι έτσι οι δημιουργοί έπρεπε να σκεφτούν αντισυμβατικά, βάζοντας τον στίβο των 200 μέτρων στην οροφή του κτιρίου και απελευθερώνοντας έτσι ένα καλό 40% του προαύλιου χώρου. Ο στίβος εκεί πάνω γεννούσε ωστόσο πιεστικά θέματα ασφάλειας και ηχομόνωσης, καθώς θα γίνονταν μαθήματα από κάτω. Το αρχιτεκτονικό γραφείο το έλυσε αυτό με τρεις προστατευτικές δομές περιμετρικά του στίβου. Όσο για τον θόρυβο, ένα καινοτόμο σκεύασμα τοποθετήθηκε κάτω από το ταρτάν παρέχοντας την πολυπόθητη ησυχία στις σχολικές αίθουσες του τελευταίου ορόφου. Και πάλι όμως το πρόβλημα επέμενε, κι έτσι το οβάλ σχήμα της κατασκευής επικράτησε καθώς παρείχε άλλα 3.000 τ.μ. αυλής. Δίνοντας επιπλέον την αίσθηση της ασφάλειας στους μαθητές, καθώς όσα εκτυλίσσονται στον προαύλιο χώρο δεν είναι ορατά απ’ έξω. Η μεταφορά του στίβου στην ταράτσα έκανε όμως και το άλλο, περιόρισε το κτίσμα σε ύψος 4 ορόφων αντί για 5 που προέβλεπε η παραγγελία του δήμου, δημιουργώντας έτσι μια πιο αρμονική σχέση μεταξύ του σχολείου και του περιβάλλοντος χώρου. Τα 10.190,36 τετραγωνικά μέτρα της τελικής κατασκευής έκαναν περήφανους τους κατοίκους της συνοικίας Τιαν Τάι, λειτουργώντας όχι μόνο ως χάδι για τα μάτια, αλλά και ως πρότυπη εκπαιδευτική δομή για τα παιδιά τους. Το «Roof Track School», όπως έμεινε γνωστό το 2ο Δημοτικό Σχολείο στο ιστορικό κέντρο της Τιαν Τάι, έλαβε πολλές ακόμα μεταβλητές υπόψη για να διαχειριστεί αποφασιστικά την εκμετάλλευση κάθε διαθέσιμου τετραγωνικού εκατοστού. Η LYCS δημιούργησε θύλακες χώρου και πρασίνου σε κάθε δυνατό σημείο μεταξύ του τοίχου του κτιρίου και του εξωτερικού μαντρότοιχου. Η κατασκευαστική φιλοσοφία των αρχιτεκτόνων βασίστηκε στο ταίριασμα των νέων δημιουργικών τάσεων της τέχνης με τη χρηστικότητα που απαιτεί ένα σχολείο. Έχοντας πάντα κατά νου τις θεωρητικές πτυχές του πρωτοποριακού σχεδιασμού και της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Το σχολείο που απέδωσαν δεν ήταν άλλο ένα κτίριο που υπηρετεί τις εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών της συνοικίας, αλλά μια δυναμική αρχιτεκτονική σύνθεση διεθνών προδιαγραφών και ποιότητας. Το γεγονός μάλιστα πως είναι κάπου εκεί έξω, σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά μιας ανώνυμης πόλης της αχανούς Κίνας, το κάνει ακόμα πιο σπουδαίο. Μπορείς ευκολότερα να το φανταστείς στο Μανχάταν ή τη Στοκχόλμη παρά στην Τιαν Τάι! Κάτι που μας εισάγει αναγκαστικά στον πυρήνα του οράματος των δημιουργών, να φτιάξουν ένα κτίριο-άξονα αναφοράς για μια γειτονιά και μια πόλη που στερείται ομορφιάς. Ένα κτίριο που θα έκανε τον κόσμο χαρούμενο να το βλέπει και να στέλνει τα παιδιά του για μάθημα… Δυο λόγια για τη LYCS Architecture  Η LYCS γεννήθηκε στη Χανγκτσόου της Κίνας το 2010 ως ένα από τα πιο καινοτόμα αρχιτεκτονικά γραφεία της Λαϊκής Δημοκρατίας. Υιοθετώντας τα σύγχρονα κατασκευαστικά πρότυπα και την αρχιτεκτονική αιχμής, έχει να παρουσιάσει πρωτοποριακά έργα τόσο στο εσωτερικό της Κίνας όσο και διεθνώς. Ειδικεύεται στα πολυτελή οικιστικά projects, τα πεντάστερα ξενοδοχεία, τους ουρανοξύστες και τις επαύλεις του τζετ-σετ, κι έτσι φάνταζε παράξενο για τους δημοτικούς αξιωματούχους της Τσετσιάνγκ να καταθέσει πρόταση για την κατασκευή ενός «ταπεινού» σχολικού συγκροτήματος με περιορισμένο προϋπολογισμό. Και ήταν πράγματι, μόνο που όπως αποκάλυψε το 2013 το ιδρυτικό στέλεχος της LYCS, Ruan Hao, ήταν για τον ίδιο ένα προσωπικό στοίχημα να μεταμορφώσει μια εργατική γειτονιά δίνοντάς της ένα κτίριο-σήμα κατατεθέν. Ο Hao είναι γνωστός στους διεθνείς αρχιτεκτονικούς κύκλους, καθώς έχει μεταπτυχιακό δίπλωμα στην αρχιτεκτονική από το Πρίνστον και ήταν μάλιστα άλλοτε ο νεότερος του διδακτικού προσωπικού στη σχολή σχεδίου του Χάρβαρντ. Πλέον διδάσκει στην Ακαδημία Αρχιτεκτονικής της Κίνας, έχοντας περάσει από μεγάλα αρχιτεκτονικά γραφεία της Νέας Υόρκης και του Κέιμπριτζ και βραβευτεί πολυάριθμες φορές για το βιώσιμο αρχιτεκτονικό του όραμα. Κι εδώ δεν τα κατάφερε και άσχημα…